VERDWAALDE MANNELIJKHEDEN & VROUWELIJKHEDEN
Wat te denken over de groei van het aantal Grote Mannen, leiders, van banken, bedrijven en natiestaten?
Een Grote Man op de verkeerde plek is een incident, twee is een signaal en meer dan drie is een patroon.
Wat is dan een verdwaalde man als president van de Verenigde Staten?
Het perspectief dat ik niet kon ontdekken in de (sociale) media is dat mannen en vrouwen samen, al een paar eeuwen, verdwaald zijn.
Antropologen en filosofen zoals Margaret Mead, Luce Irigaray, Pikola Estes, Naomi Wolf, Elisabeth Badinter, Edith Turner en Sarah Hrdy (zie literatuur) markeerden, via cross-culureel vergelijkend, historisch en evolutionair onderzoek een ‘universele’ (en toch context gebonden), een gendersensitieve toetsten .
WERELDEN VAN VROUWEN- EN MANNEN ZIJN COMPLEMENTAIR EN ALTIJD IN BEWEGING
De culturele variatie van menselijke mannelijkheden en vrouwelijkheden is, cultuurvergelijkend, onuitputtelijk. Wat in alle samenlevingen hetzelfde blijft is dat vrouwen- en mannenwerelden elkaar altijd aanvullen en daarom niet gelijk zijn. Dat is onze biologische en evolutionaire mal en norm (Margaret Mead Man/Vrouw 1949/1972).
Deze antropologische blik op Grote Mannen is nog erg mager en marginaal. Misschien kan deze bril toch iets zinnigs toevoegen aan de mondiale verwarring/gespletenheid der geesten rond Megalomane-Egoos die onder het mom ons te willen leiden alleen hun eigen belang voor ogen hebben.
Wat zijn de patronen die de Trumps, de Wildersen, de Sadams, de Assads, de Erdogans, de Poetins, Castro’s, Chavezen, en Junta’s verbinden?
In de afgelopen paar duizend jaar zijn in steeds meer menselijke samenlevingen die communicerende vaten van ‘als mannen veranderen veranderen vrouwen en vice versa’ steeds ‘gestold’.
Steeds meer mensen zijn het vanzelfsprekend gaan vinden dat Grote Verdwaalde Mannen steeds minder naar vrouwen zijn gaan luisteren. En vrouwen denken nog te vaak dat mannen het weten. Alleen in diepe aanvullende verbinding weten vrouwen en mannen samen hoe het verder moet. Het kwetsbare evenwicht tussen mannelijkheden en vrouwelijkheden in en tussen ons is, heel langzaam, danig, in de war geraakt. Hoe vinden we de weg terug om weer aanvullend te zijn: zowel biologisch als sociaal-cultureel-emotioneel-cognitief?
Bij (andere) dieren lukt het mannen en vrouwen veel moeilijker structureel uit balans te raken. Zij zitten nog stevig in hun evolutionaire keurslijf. En als het al gebeurt zijn zij binnen enkele generaties uitgestorven. Hoe kunnen wij mensen, in dit geval vrouwen en mannen elkaar aanvullend, dichtbij de principes van onze kosmos en onze aarde blijven? Hoe kunnen we weer leren denken hoe natuur werkt was een onwrikbare wetenschappelijke leidraad van systeemdenker en antropoloog Gregory Bateson.
In Kongo Afrika bestaat een samenleving waar eens per 5 jaar een groot, weken durend, ritueel plaatsvindt. Daarin gaan de vrouwen in conclaaf of de mannen de afgelopen jaren het bestuur van de gemeenschap op de juiste manier hebben uitgevoerd. De vrouwen hebben, gekregen van de voorouders, namelijk het mandaat in handen om te besturen en geven dat aan de mannen in een cyclus van elke 5 jaar. Zij kunnen dat mandaat in te trekken en het (weer) zelf te gaan doen.
De vraag is in dat ritueel: Hebben de mannen het voorbestaan van de gemeenschap centraal gesteld? En hebben zij de traditionele familie, gender, transgenerationele waarden, en bijbehorende rituelen passend aan veranderingen binnen en buiten het de gemeenschap, goed ‘gemanaged’?
Dit is, denk ik wel, de minst gehoorde stem rond verdwaasde, gewelddadige en geweld veroorzakende, mannen.
Maar naast vragen aan verdwalende mannen is er ook een vraag aan vrouwen. Waarin denken (wijze) vrouwen/moeders/grootmoeders dat hun vaders, mannen, (klein)zonen, onmisbaar zijn om volgende generaties groot te brengen?
In de antwoorden op deze vragen liggen de waarde en de positie van mannen besloten. En niet andersom.
Zolang er niet meer Grote Wijze Vrouwen opstaan die deze Keizers Zonder Kleren in toom gaan houden en op hun plaats zetten zullen die Grote Mannen verwarringen en verdwalingen ook de onze blijven.
Als vrouwen dat gaan doen komen wij mannen weer op onze plek om het leven van alle kinderen en alle volwassenen, met de omgevingen waarin wij leven, gaan beschermen. En voor hen op een mannelijke manier te gaan zorgen.
Literatuur
Male and Female: The Classic Study of the Sexes (1949/2000) Margaret Mead
De Tweede Sekse (1949/1982) Simone de Beauvoir
Mannelijke Identiteit (1988) Elisabeth Badinter
Tussen Oost En West; Van Signulariteit Naar Gemeenschap (1990) Luce Irigaray
The Anatomy of Love:A Natural History of Mating and Marriage (1993/2016) Helen Fisher
vrouwen wijs waren (1993) Marianne Frederikson
The Ancestor Sydrome: Transgenerational Psychodramatherapy (1998) Anne Ancelin Schuetzenberger
Verwarrende Tijden (1998) Naomi Wolf
De ontembare vrouw (1997) Clarissa Pinkola Estés
Een Kind heeft vele moeders (2010) van Sarah Blaffer Hrdy