Persoonlijk antropo-kijken

Persoonlijk antropo-kijken

Antropo-kijken als individu vraagt leren denken zoals natuur werkt in ecologische systemen in context. Deze manier van kijken/denken/doen is ontleend aan het werk van de antropoloog Gregory Bateson (1972; 1979; 1990). Vanaf het begin van zijn loopbaan wilde hij processen van informatie-uitwisseling (communicatie) tussen mensen (antropo-logos) vergelijken met hoe andere (zoog)dieren leven en communiceren. Dat bracht hem naar de onderscheiding tussen ‘natuurlijk-menselijk-lijden’ (aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, orkanen, overstromingen, hongersnoden. etc.) en ‘mens-gemaakt-lijden’ (zoals moord, huiselijk en seksueel geweld, terrorisme, oorlogen, genociden, kernrampen, hongersnoden).

Hoe kunnen we zo naar menselijk samenleven kijken zodat we begrijpen hoe en waar mens-gemaakt-lijden zich onderscheidt van natuurlijk-menselijk-lijden?

In de dierenwereld komen mens-gemaakt-lijden zoals genociden en terrorisme niet voor wat Bateson ertoe bracht om de werking van sociale en communicatie systemen onder zee-otters en dolfijnen te bestuderen en de uitkomsten daarvan te ‘vertalen’ naar onze menselijke communicatie patronen. Veel van zijn opzienbarende inzichten kwamen voort uit deze kennis-producerende (epistemologische) positie.